Kunst in de klas: een kleurensoep bij de kleuters, zebrafanten in groep vijf, of stempelen met je knie in groep 3. Is het simpel vermaak of leren kinderen ervan? Het belang van kunsteducatie in het po staat vaak ter discussie. Wat kan kunstonderwijs op de basisschool bijdragen aan de ontwikkeling van kinderen?
Van vingerverven tot museumbezoek en van muziek maken tot 3D-printen. Kunstonderwijs is een breed begrip. Volgens het Landelijk Kennisinstituut Cultuureducatie en Amateurkunst (LKCA) gaat kunstonderwijs over het doelgericht leren over en met kunst. Hierin kun je onderscheid maken in productie, receptie en reflectie. Oftewel: kunst maken, kunst beschouwen en nadenken over kunst.
‘Wat is kunst?’, is vervolgens een leuke vraag om met je klas over te discussiëren. Wil je praktisch aan de slag, beperk je dan vooral niet tot traditionele kunstvormen als beeldende kunst, muziek of theater. Mediakunst, 3D-printen en Google Tiltbrush zijn eigentijdse kunstvormen die perfect samengaan met digitale ontwikkeling. Wie zegt dat digitaal en creatief elkaar in de weg staan?
Kunst om van te leren
Leuk al deze creativiteit, maar wat leren kinderen er nou eigenlijk van? Er zijn vele onderzoeken gedaan naar het nut van kunst. Kunstonderwijs draagt bij aan visuele begripsvorming, kinderen krijgen kennis van en waardering voor cultuur, ze worden er zelf creatiever van, ontwikkelen verbeeldingskracht, uitdrukkingsvermogen en een onderzoekende houding.
Ook draagt kunst bij aan een plezierig schoolklimaat en het geestelijk en lichamelijk welzijn van kinderen. Kunstonderwijs is op die manier geen doel, maar een hulpmiddel in onderwijssituaties. Elliot Eisner, een van de meest invloedrijke denkers over kunstonderwijs, ziet nog veel meer voordelen van kunstonderwijs. Op kennisplatform wij-leren lees je wat kinderen volgens hem allemaal nog meer kunnen leren van kunst.
Tijd voor kunst
Je kunt de educatieve waarden van kunstonderwijs onderverdelen in intrinsieke en extrinsieke leereffecten, ook wel kunstzinnige en niet-kunstzinnige effecten genoemd. Intrinsieke effecten zijn kunstzinnige kennis en vaardigheden die een direct gevolg zijn van de kunsteducatie. Bijvoorbeeld leren werken met aquarelpotloden of het herkennen van een bepaalde schilderstijl. De extrinsieke effecten zijn niet uniek voor kunsteducatie, maar kunnen wel het resultaat van kunstonderwijs zijn. Bijvoorbeeld kritisch denken, reflectievermogen en motoriek. Genoeg redenen dus om tijd vrij te maken voor kunst in de klas. Kies bijvoorbeeld een vast kunstuurtje in de week om te voorkomen dat de kunst erbij inschiet.
Creatief in de klas
Met je handen in het haar bij alleen al de gedachte aan kunstonderwijs? Geen paniek, de mogelijkheden zijn eindeloos. Naar het museum, gewoon schilderen op papier of digitale kunst maken in virtual reality.
Op de site van Juf Maike vind je leuke knutselideeën om praktisch met jouw klas aan de slag te gaan. Kunst combineren met digitaal? De mogelijkheden van Google Tiltbrush zijn eindeloos. Laat leerlingen experimenteren met virtual reality en gebruik het klaslokaal als canvas. Nog meer aandacht voor kunst op jouw school? Stichting Kunstzinnige Vorming Rotterdam (SKVR) organiseert leuke kunstworkshops.
Wat doe jij om de creativiteit van de kinderen te stimuleren? Laat een reactie achter via onderstaand reactieformulier.
