De zomervakantie lonkt. Eindelijk tijd om te ontspannen, bij te komen en… een stapel boeken weg te lezen? In theorie klinkt het heerlijk, maar in de praktijk ervaren veel volwassenen – óók leerkrachten – een leesdip. Geen motivatie, weinig concentratie of gewoon totaal geen zin. Herkenbaar? Je bent niet de enige. Gelukkig zijn er genoeg manieren om je leesplezier weer aan te wakkeren.
Leesbevorderaar Aidan Chambers zei het al: de sleutel tot lezen is om te horen en te zien wat anderen lezen. Met andere woorden, als jij in je lessen praat over de boeken die je leest en aandacht hebt voor wat leerlingen lezen, dan draag je het leesvirus op hen over. Dat blijkt ook uit onderzoek. Reden genoeg om zelf te blijven lezen, ook in de zomer.
1 Stel jezelf een realistisch leesdoel
Misschien heb je je voorgenomen om in de zomervakantie flink meer te gaan lezen. Je hebt immers meer vrijetijd voor de boeg. Maar je bent vast niet de enige leraar van wie de dagen zich in de vakantie al snel vullen met dingen waar je in werkweken niet aan toekwam. Wees lief voor jezelf en hou je leesdoel realistisch.
2 Organiseer een boekproeverij
Maak een sfeervolle avond van je boekkeuze. Zet drie tot vijf ongelezen boeken klaar, steek wat kaarsen aan, schenk een drankje in en geef elk boek 10 tot 15 minuten leestijd. Leg de boeken al lezend op volgorde: welk boek wil je het liefst verder lezen? De winnaar wordt jouw zomerboek. Deze speelse manier haalt de prestatiedruk weg en maakt het weer leuk om te ontdekken.
3 Lees wat je écht leuk vindt
Natuurlijk moet je op de hoogte zijn van nieuwe titels in de leeftijdscategorie en belevingswereld van je leerlingen. Daar lees je er zelf ook altijd een aantal van. Jouw boekpromotie inspireert immers pas echt als je een boek zelf hebt gelezen. Maar lees in de vakantie vooral boeken van je eigen favoriete genre en je lievelingsschrijvers. Zit je lekker in die ontspannen leesflow, dan kun je tussendoor best eens een ‘moetje’ lezen, maar hé, het is vakantie. En in de vakantie geef je niemand huiswerk, ook jezelf niet. Toch?
4 Praat over wat je leest
Zoals jij leerlingen titels aanraadt, zo kunnen andere volwassen jou inspireren om een boek te gaan lezen. Nou hoef je daarvoor natuurlijk niet meteen lid te worden van een leesclub of literatuurcirkel. Allemaal hetzelfde boek lezen met een deadline, dat kan zomaar op huiswerk gaan lijken. Maar appcontact met boeken verslindende collega’s of vrienden, is natuurlijk wel hartstikke leuk. Heb je een boek uit en ben je wildenthousiast? Deel het met een ander en voor je het weet wisselen jullie megafijne titels uit.
5 stel je eigen zomerboekenpakket samen
Verras jezelf deze zomer met een boekenpakket. Struin door de bibliotheek en kies drie boeken:
- een luchtig boek, zoals een feel goodroman
- een boek met een mooie kaft
- een boek met een zomerse setting
Pak ze leuk in, leg ze apart en trek elke week willekeurig één boek. Alsof je jezelf een vakantiecadeautje geeft. Ook leuk: ga samen met een collega of vriendin naar de bibliotheek en stel een zomerboekenpakket voor elkaar samen.
6 Lees eens een luisterboek
Luisterboeken zijn ook boeken en kennen veel voordelen. In je koffer nemen ze geen ruimte in en ook onderweg naar je bestemming of tijdens een activiteit kun je ernaar luisteren. Je vindt ze via apps als Storytel en Spotify. Met een betaald abonnement is er een ruime keuze. Je kunt ook de app van de Online Bibliotheek downloaden. Met een abonnement op de bibliotheek kun je er behalve luisterboeken ook e-books gratis downloaden.
7 Duik in een graphic novel
De graphic novel, het literaire stripverhaal, is ideaal voor momenten waarop je misschien net te weinig focus hebt om je te storten op een ‘gewoon’ boek en toch fictie wil lezen. De illustraties maken een verhaal toegankelijker en zorgen ervoor dat je gemakkelijker je aandacht bij het verhaal hebt. Ben je in de vakantie in de buurt van een grotere boekhandel? Loop eens binnen om te zien welke prachtige titels er zijn.
8 Luister naar podcasts
Dat je soms even geen zin hebt om te lezen, betekent natuurlijk niet dat je je interesse in boeken bent verloren. Op zo’n moment kan het fijn zijn om naar podcasts te luisteren, zoals Boeken FM met dichter Ellen Deckwitz en schrijver Joost de Vries. In De Grote Vriendelijke Podcast praten kinderboekenrecensenten Jaap Friso en Bas Maliepaard je bij over jeugdliteratuur. Wedden dat je in no time weer een boek openslaat dankzij het enthousiasme waarmee deze hosts vertellen?
9 Maak van lezen een vakantieritueel
Koppel lezen aan een ontspannen dagelijks moment. Denk aan:
- een kwartiertje lezen bij je ochtendkoffie in de zon
- na het eten met een boek in een hangmat
- elke avond voor het slapengaan een paar bladzijden op het balkon
Door van lezen een vast onderdeel van je zomerse dag te maken, wordt het vanzelf iets om naar uit te kijken.
Tot slot
Lezen in de vakantie hoeft niet groots of ambitieus te zijn. Juist de kleinste rituelen en speelse aanpakken helpen om je liefde voor verhalen weer aan te wakkeren. Dus leg de lat laag, kies voor plezier en ontdek opnieuw hoe heerlijk lezen kan zijn – zonder druk, met zon op je gezicht en een goed boek in de hand.
