Misschien heb je er al eens van gehoord: de kledingkettingruil. Een tas met kleding reist van persoon naar persoon. Je haalt eruit wat je leuk vindt, stopt er zelf iets in wat je niet meer draagt, en geeft de tas weer door. Het is een creatief en duurzaam initiatief dat inmiddels op allerlei manieren navolging heeft gekregen, waaronder een variant die perfect past bij het onderwijs: de boekenkettingruil. Deze kettingruil is een prachtige manier om kinderen op een speelse en laagdrempelige manier te stimuleren meer te lezen én leesplezier met elkaar te delen.
Wat is een boekenkettingruil?
De boekenkettingruil is een verrassende en eenvoudige manier om kinderen enthousiast te maken voor lezen. Want bijna ieder kind heeft wel een boek thuis liggen dat niet meer gelezen wordt. In plaats van dat het vergeten op een plank blijft staan, krijgt het boek in deze ruil een tweede leven bij een klasgenoot.
Zo werkt het: je begint met een paar kinderen die elk één of meer boeken in een tas stoppen. Deze tas wordt vervolgens doorgegeven aan een ander kind in de klas. Dat kind neemt de tas mee naar huis, kiest er een boek uit, en vult de tas aan met een ander boek uit de eigen boekenkast. Daarna gaat de tas door naar de volgende leerling. Zo ontstaat er een ketting van ruilen, lezen en delen, waarbij elk kind nieuwe boeken leert kennen.
Om het nog leuker te maken, kunnen kinderen een klein briefje met een review of hun mening over het boek achterlaten in het boek zelf. Zo krijgen volgende lezers een extra tip en blijft het lezen interactief.
Ook buiten de klas een succes
De boekenkettingruil is niet alleen leuk voor in de klas, maar ook daarbuiten. Wil je het lezen in de zomervakantie stimuleren? Spreek dan met ouders af dat de tas ook in de vakantie blijft rondgaan. Zo blijft het leesplezier levend, zelfs als de school even stil ligt. Een mooie manier om het zomerlezen op gang te houden en kinderen te laten verrassen door boeken die ze anders misschien nooit zouden kiezen.
Bij het opzetten van de boekenkettingruil is het belangrijk om oog te hebben voor kinderen of gezinnen die geen geschikt boek kunnen missen. Overleg daarvoor bijvoorbeeld met de (school)bibliotheek of er een aantal boeken op voorraad zijn die kunnen worden gebruikt om de tas aan te vullen.
Waarom werkt het?
Het idee is simpel, maar krachtig. Kinderen vinden het spannend om te ontdekken wat er in de tas zit. Ze komen in aanraking met verschillende genres, schrijfstijlen en verhalen. Daarnaast versterkt de kettingruil het gevoel van verbondenheid in de groep: kinderen delen iets met elkaar, letterlijk én figuurlijk. Bovendien zorgt het voor een gevoel van eigenaarschap, ze bepalen zelf welk boek ze willen delen, en waarom.
Kleine moeite, groot effect
Een boekenkettingruil is eenvoudig op te zetten, kost niets en levert veel op: leesplezier, betrokkenheid en sociale verbinding. Leerkrachten, leescoördinatoren en ouders kunnen er moeiteloos mee aan de slag. Alles wat je nodig hebt is een tas, een paar boeken en een groep nieuwsgierige kinderen.
