De examens komen eraan, en ja, dat betekent vaak: stress! Voor veel leerlingen en hun ouders is de druk om goed te presteren hoog. Logisch dat een leerling dan zoekt naar manieren om zo goed mogelijk voorbereid te zijn. Een populaire optie zijn de commerciële examentrainingen. Die beloven ondersteuning bij de voorbereiding, maar er hangt ook een flink prijskaartje aan. Is zo’n dure training echt nodig, of zijn er toegankelijkere manieren om de leerling klaar te stomen? En wat betekent die dure hulp voor de kansengelijkheid?
Zekerheid zoeken: wat kost dat?
Even online zoeken en je ziet het meteen: examentrainingen kosten al snel een paar honderd euro per vak, vaak voor een training van twee of drie dagen. Reken maar uit wat dat betekent als je meerdere vakken wilt volgen. De geschatte totale uitgaven voor aanvullend onderwijs in het VO liggen rond de 200 miljoen per jaar. Op basis van onderzoek van SEO Economisch Onderzoek kunnen we ervan uitgaan dat jaarlijks tienduizenden vo-leerlingen een betaalde examentraining volgen. Waarom kiezen zij daarvoor? Omdat ze hopen op een hoger cijfer, extra uitleg fijn vinden, of gewoon behoefte hebben aan de structuur die zo’n cursus biedt.
Een ongelijke start?
Die hoge kosten raken een gevoelig punt: niet iedereen kan of wil dit betalen. Hierdoor ontstaat het risico op een ongelijke start: de ene leerling krijgt dure externe bijles bovenop het schoolwerk, de ander vertrouwt – terecht – op de lessen en de extra ondersteuning die de eigen school al biedt. Dat laatste is natuurlijk de basis en vaak al heel effectief. Maar het verschil in toegang tot extra, dure hulp in het onderwijs kan wel zorgen voor een ongelijk speelveld. Onderwijsorganisaties zoals de VO-raad maken zich hier zorgen over. De druk om mee te doen met betaalde trainingen kan bovendien extra stress geven, juist bij wie het niet kan betalen.
Slimme alternatieven: kijk eerst dichtbij
Een goede voorbereiding hoeft niet duur te zijn. Sterker nog, de beste hulp is vaak al dichtbij en toegankelijk:
- De eigen school: Scholen zelf doen al ontzettend veel. Denk aan extra lessen, huiswerkbegeleiding of specifieke examentrainingen die de school zelf organiseert – vaak zonder extra kosten. Als docent zie je vaak precies waar leerlingen mee worstelen en kunnen gerichte hulp geven.
- Officiële bronnen: Op examenblad.nl, de officiële website voor de centrale examens, vinden leerlingen alle officiële informatie, syllabi én oude examens om mee te oefenen. Een onmisbare bron!
- Digitale lesmethodes: Veel leerlingen realiseren zich misschien niet dat de digitale leeromgeving die ze al dagelijks gebruiken, vaak ook tools bevat voor examenvoorbereiding. Zo hebben leerlingen die met methodes van Malmberg werken, via hun bestaande leerlinglicentie in de MAX Online omgeving vaak toegang tot extra digitaal oefenmateriaal en examentools. Hiermee kunnen ze oefenen met opgaven die lijken op examenvragen en vakspecifieke tips krijgen. Het loont dus zeker de moeite voor leerlingen om hier eens goed rond te kijken. Als docent kun je je leerlingen attenderen op wat er precies beschikbaar is voor hun vakken, voordat ze overwegen extern (en vaak duurder) materiaal aan te schaffen.
Focus op wat werkt (en toegankelijk is)
Natuurlijk wil iedereen goed voorbereid het examen ingaan. Maar het is goed om te weten dat effectief oefenen niet per se duur hoeft te zijn. Door slim gebruik te maken van wat de eigen school biedt, de officiële bronnen te raadplegen en de oefenmogelijkheden binnen de eigen digitale lesmethodes te verkennen, kom je al een heel eind. Laten we samen zorgen voor een examenperiode waarin elke leerling, ongeacht budget, een eerlijke kans krijgt om te laten zien wat hij of zij kan.
