De schooltuin bestaat meer dan honderd jaar in Nederland en is daarmee een fenomeen binnen het onderwijs. In de jeugddocumentaire ‘De schooltuin’ uit 2020 zien we wat de tuinen zo leuk en bijzonder maakt.
Van voedseltekort tot natuureducatie
Het is een stukje cultuurgeschiedenis in het Nederlandse onderwijs: de schooltuinen. Na de Eerste Wereldoorlog werden ze in verschillende steden opgericht, vooral om iets aan het voedseltekort te doen. Inmiddels zijn schooltuinen een plek om kennis te maken met wat er zoal groeit en bloeit, en om liefde voor de natuur te kweken.
Nationale Onderwijsfilm
Dat het honderdjarige fenomeen relevanter is dan ooit, blijkt uit de docu ‘De schooltuin’, die tijdens de Nationale Onderwijsweek is benoemd tot Nationale Onderwijsfilm 2021. Hierin volgen we een aantal groepen 6 en 7 tijdens hun seizoen in de schooltuinen van Amsterdam, waar ieder kind een eigen stukje grond krijgt. In regenlaarzen (of Uggs) zijn zij met hun emmers en geknutselde naambordjes losgelaten in wat door de verteller ‘een natuurreservaat in de stad’ wordt genoemd. Dat levert leuke beelden op.
Natuur dichterbij dan je denkt
Er gebeurt namelijk van alles in de schooltuin. Ringslangen aaien, honing proeven, ingrediënten voor soep bij elkaar scharrelen, vossen filmen met de nachtcamera: geen organisme is veilig voor spiedende ogen en wroetende handen. Voor sommige kinderen blijkt verse groente geen dagelijkse kost. Toch is de zelfgemaakte salade ‘kapot lekker!’ en knabbelen ze enthousiast aan wat er uit de grond komt.
Sla oogsten
Zulke tegenstellingen maken deze aanstekelijke documentaire tot een ‘feel good’-film. Met je blote handen in de aarde is even wennen, net als de enorme insecten die tussen je aardappels glibberen, maar de kinderen leren snel. Op de vraag of zij inmiddels weten hoe je sla oogst, komt dan ook een: ‘ja hoor, gewoon z’n nek omdraaien’.
Kijk de film op school
De schooltuin: een jaar rond met je handen in de grond (2020) is een film van Mark Verkerk en Ignas van Schaick. De film is te zien via Disney+ en scholen kunnen de film gratis bekijken door contact op te nemen met Ignas van Schaick van EMS Films. Bij ‘De schooltuin’ is door IVN lesmateriaal ontwikkeld.
Heeft jouw school een schooltuinenproject? Of zijn er andere manieren waarop je kinderen kennis laat maken met voedsel en natuur? Deel je tips via het reactieformulier!
Ha! Wat superleuk dat we deze film kunnen bekijken (ik wil graag, moet dus nog contact opnemen begrijp ik..) en lesmateriaal beschikbaar is.
Wij willen als Basisschool (de Ark in Heemstede) ook graag een schooltuin aanleggen. We hebben een binnentuin (omsloten, wel open) met een vijver en willen daar met kinderen zaaien en verzorgen. We starten met zaad voor de bijen dat we als school krijgen via de Pollinators. En dan kijken of we een groepje ouders kunnen krijgen om ons te helpen met ervaren en onderhoud van de tuin (want ja wat doe je in de vakantie met de plantjes die water nodig hebben..). En het is ook even zoeken of je zoiets met de hele groep kan doen (5 in dit geval) en hoe je het organiseert. Maar de wil en de plek is er. Miss dit jaar dingen uitproberen en volgend jaar goed plannen.