Horecaman Johan de Vos geeft leerlingen voorlichting over uitgaansleven

Sinds wanneer geef je voorlichting op middelbare scholen over het uitgaansleven en hoe is dat zo gekomen?

Het was mijn eigen idee. Dit is het derde schooljaar dat ik dit doe. Het is gekomen vanuit het concept Happy Ouders: een project dat zich richt op het inzichtelijk maken van wat er in het uitgaansgebied van Breda gedaan wordt om het uitgaan voor jongeren prettig en veilig te maken. Het is een kroegentocht voor ouders waarbij politie, handhaving, portiers en gastheren aanwezig zijn. Ouders leren hoe het er nu aan toe gaat in het uitgaansleven. Er is namelijk veel veranderd en het is best kwalijk dat jongeren het uitgaansleven ingaan zonder dat ouders van tevoren de spelregels met ze doornemen. Er is meer drugs dan vroeger, meer geweld, kortere lontjes en de leeftijdsgrens voor alcohol is verschoven. Vooral na de coronatijd zag je dat de jongeren zich als een stel losgeslagen varkens gedroegen in de stad. Toen moest je ze echt weer manieren bijbrengen. 

Het is goed om ouders op die manier te bereiken, maar het leek me ook goed om jongeren direct te informeren. Daarom heb ik mijn idee aan de zorgcoördinatoren van een aantal middelbare scholen voorgelegd. Zij zagen er wel heil in. Ik geef deze les in het 3^e leerjaar van de middelbare school en begin 4^e jaar. Dan zijn de jongeren zo’n 14, 15 jaar. Veel later heeft niet zoveel zin meer en veel eerder zijn de leerlingen er nog niet mee bezig.

‘Wat doe je als je je onveilig voelt? Hoe trek je de aandacht in een drukke menigte?’

Wat leren de jongeren tijdens zo’n lesuur waarin jij komt?

Ik probeer het heel laagdrempelig te houden. Ik neem rode en groene kaartjes mee, waarmee de leerlingen kunnen reageren op stellingen. Zo ga ik het gesprek aan. Ik vertel hoe zo’n binnenstad in de nacht werkt. Wat zijn de risico’s? Wat doe je als je je onveilig voelt? Hoe trek je de aandacht in een drukke menigte? Hoe ga je om met groepsdruk? En hoe voorkom je dat je gedrogeerd wordt? Maar ook: als er een ambulance voor je gebeld moet worden, wist je dat je die dan zelf moet betalen als je te veel gedronken hebt? Wat kost dat dan? En wat gebeurt er als je betrapt wordt met een vals identiteitsbewijs? Dit alles leidt tot mooie gesprekken.

Hoe reageren de jongeren over het algemeen op jouw lessen? 

Eigenlijk wel enthousiast. Je hebt altijd een paar wijsneuzen die denken dat je ze niks meer hoeft te vertellen. Maar over het algemeen vinden de leerlingen het heel interessant. De les is niet in beton gegoten en gedurende het uur kan het alle kanten op gaan – afhankelijk van de verhalen van leerlingen. Als de meiden zich veilig genoeg voelen krijg je weleens te horen dat ze bijvoorbeeld in onveilige situaties zijn beland. Vervolgens gaan we daar dan op door. Ik probeer ze vooral zelf na te laten denken en ga ze niet vertellen wat ze wel of niet moeten doen. Ik zeg wel: ‘Ik zou het doodzonde en dom vinden als ik nu alsnog binnenkort een excuusgesprek met je aan moet gaan vanuit bureau Halt.’ Uiteindelijk maken ze zelf hun keuzes, maar ik maak ze bewust van de consequenties die die keuzes met zich meebrengen.

‘Toen ik voor de eerste keer voor de klas had gestaan, lag ik daarna doodmoe op de bank, haha!’

Wat brengt het jou? Wat vind je er zo mooi aan om dit te doen?

Allereerst vind ik het heel leuk. Je moet echt bij de les zijn, want de scholieren zijn altijd scherp. Je moet snappen waar je het over hebt. Als ze merken dat ik uit de praktijk kom, wordt het vaak ook gezellig; dan breken ze open. Ik ben geen politieagent, geen docent en dan willen ze vaak het gesprek wel aan. Het stukje bewustwording bijbrengen vind ik leuk. 

Daarnaast geef ik voorlichting aan allerlei klassen: van vmbo tot vwo. Daar zit ook een verschil in. In de vwo-klassen zijn ze soms nog niet zo bezig met uitgaan bijvoorbeeld. Dat maakt het heel divers en uitdagend. Je weet niet wat voor klas je voor je krijgt, maar vaak weet ik wel binnen vijf minuten: dit zijn de stoere mannekes, dat zijn de populaire meiden. 

Een carrièreswitch naar het onderwijs dan maar?

Nee hoor, ik benijd de docenten van de huidige tijd in geen enkele vorm. Toen ik voor de eerste keer voor de klas had gestaan, lag ik daarna doodmoe op de bank, haha! Docent-zijn is echt een vak heb ik gemerkt. En dan geef ik een paar lessen per maand en ook nog over iets dat ze over het algemeen interessant vinden. Kun je nagaan als je dit iedere dag doet. Ik vind het hartstikke leuk en haal er veel plezier uit op deze manier. Ik vind het een heel mooi inkijkje bij iemand in de keuken, maar ik laat het bij een inkijkje!