Column: Originele afsluiting van het schooljaar

Het einde van het schooljaar is geen partij voor alle werkdruk-reductiemiddelen die elk jaar over de schutting worden gekieperd. Menig directeur is in de formatie bezig geweest met het inkloppen van weer een x-aantal uren om de werkdruk te temmen. Maar zodra je als directeur de docentenkamer binnenloopt, merk je al snel dat het causale verband tussen ‘meer uren’ en ‘minder werkdruk’ zich daar op wonderlijke wijze aan elke logica onttrekt.

Juist nu wordt de grootste creativiteit gevraagd van menig docent: speeches voor vertrekkende leerlingen, stukjes in het jaarboek, knallende mentormiddagen en jaarafsluitingen. Met geloof in, hoop op en liefde voor leerlingen persen ze eruit wat er nog in zit. En mocht één van deze drie niet meer boven komen drijven in de frontale cortex, dan is zoete wraak soms een verrassend goede raadgever voor een prikkelend idee.

Nét even anders

Je kunt niet alles aan ChatGPT overlaten; van leerlingenspeech tot invulling van de personeelsborrel. Prompten kan, maar het voelt toch wat ongemakkelijk. Zeker als je het hele jaar hebt verkondigd dat AI de ondergang van alle creativiteit is, om vervolgens op zondagmiddag toch een abonnementje af te sluiten bij OpenAI. Zo doen wij dat niet! 

Hoe dan? Om je toch een duw in de goede richting te geven: mijn advies is om vooral gebruik maken van het feit dat je meer tijd doorbrengt met de jeugd van tegenwoordig dan de gemiddelde ouder. Dus wat doe je met een generatie die swipend door het leven gaat, zich in 0,3 seconden verveelt en allergisch is voor alles wat naar ‘zoals we het altijd doen’ ruikt? Dan organiseer je geen eindfeest, dan ‘ontwerp je een beleving’. Want als leerlingen tegenwoordig ergens warm voor lopen, is het wel voor dingen die nét even anders zijn, liefst zo absurd dat het op TikTok viraal kan gaan. Dus waarom zouden we, als leraren, nog met polonaises en plastic bekers zwaaien als we ook kunnen meedenken in hun overprikkelde, hyperfocus belevingswereld?

Het eindfeest

Dit jaar pak je het groots aan. Niet vanuit de gedachte ‘tot het PTA ons scheidt’, maar meer in de gedachte van ‘Bubbels, Bitterballen en (even geen) Basisvaardigheden’. Maak een combinatie van De Bankzitters, Jachtseizoen, en een silent disco waar je naast beats ook het stemgeluid van je wiskundedocent kunt kiezen (‘Mag ik jullie aandacht?!’) of de stem van je ondersteuningscoördinator als je even geen idee hebt wie je bent of waar je bij hoort.

Tegelijkertijd lopen andere leerlingen een catwalk als hun toekomstige zelf, variërend van CEO van Instagram tot professioneel chillcoach, of uitslaper bij Beter Bed. Je kan altijd nog influencer worden. In de avond kunnen ze dan vapend hun mentoren roasten bij een kampvuur terwijl de conciërge in het fietsenhok neptattoos zet van frikandelbroodjes en onvergetelijke schoolquotes. De dresscode? ‘Als je ouders je outfit zien, moeten ze zich afvragen waar ze in vredesnaam in hebben gefaald.’ Kortom: een feest om nooit te vergeten, omdat ze letterlijk zoveel likes krijgen op hun reels dat het wel een topfeest moet zijn. Je hoeft ten slotte geen rekening te houden met hun eigen beleving, dat scheelt weer.

Van jaarboek tot afscheidsspeech

En dan heb je natuurlijk nog die beruchte stukjes voor het jaarboek of dat afscheidsspeechje voor je mentorklas. Serieuze aangelegenheden, althans, zo voelen ze ineens. Het beste schrijf je ze na de vrijmibo met net genoeg in je systeem om eerlijk te durven zijn, en met genoeg lef om het niet meer terug te lezen.

En als je het dan eindelijk voordraagt, daar op dat te warme podium, met een papiertje dat nét iets te veel is opgefrommeld in je binnenzak, kan elke emotie zich van je meester maken. Maar juist dáár is het om te doen. Je wist niet dat je het in je had die ontroering, die rake grap, die onverwachte kwetsbaarheid. En zelfs al bestaat de kans dat je liever nooit had geweten dat je tot zulke openhartigheid in staat bent… je maakt een onuitwisbare indruk. Gewoon omdat ze je voor het eerst echt zien. Of tenminste: niet alleen als die docent die altijd te laat was of te veel koffie dronk.

Wees trots

Dat is misschien wel het belangrijkste wat ik wil meegeven. Je bent door je aanvullende verzekering voor psychologische ondersteuning heen, je overweegt de buurman iets aan te doen als hij nog één keer zegt: ‘Straks heb je toch lekker vakantie?’, maar besef alsjeblieft dat je in deze weken even níet de didacticus, de pedagoog, de mentor, de kopieergeit, nakijkfreak, pakezel of kop van jut hoeft te zijn.

Je was een paar jaar lang deel van het leventje van deze kinderen. Ze kwamen binnen als onzekere pré-pubers en jij mocht meekijken met hun groter worden. Je hebt ze af en toe vervloekt, maar vaker omarmd. Als mensen trokken jullie met elkaar op, met alles wat daarbij hoorde. Het was voor jullie beide ‘een beleving’. Wees daarom vooral trots op wie ze aan het worden zijn, of ze er al zijn of niet, en schrijf vanuit trots je stukjes en organiseer vanuit dankbaarheid het feest om nooit te vergeten. Ze gaan jou namelijk ook nooit vergeten als die trots en dankbaarheid de intenties waren. Doe je best, je kan het!