Weet jij wat het record frikandellen eten is? En of vette voeding altijd ongezond is? In Juf & Meester nummer 31 stonden tien (on)gezonde stellingen die goed of fout waren. Had jij alle antwoorden goed? Controleer je antwoorden hier.
1 Vet eten is altijd ongezond.
Nee. Vet is een belangrijke brandstof voor je lichaam en zorgt ervoor dat vetoplosbare vitamines, zoals vitamine A, D en E, in de darmen opgenomen kunnen worden. Het ligt er wel aan wat voor soort vetten je eet. Gezonde, onverzadigde vetten vind je in vette vis, zoals zalm en makreel, noten en zaden, avocado’s en plantaardige oliën zoals olijfolie. Een vette frikandel speciaal, patatje met en döner kebab zijn voorbeelden van vette snacks die níét gezond zijn (maar op z’n tijd wél erg lekker!).
2 Je kunt beter hardlopen dan wandelen om fit te blijven.
Nee, hoor. Het is afhankelijk van je doel, maar als je beweegt om simpelweg fit te blijven, dan is ook wandelen hartstikke gezond. Iedere dag dertig minuten stevig doorwandelen verlaagt het risico op kanker, hart- en vaatziekten en diabetes type 2 (Wen & Wu, 2012). Daarnaast is wandelen minder blessuregevoelig en is de fysieke hersteltijd na een fikse wandeling korter dan van een rondje hardlopen.
3 Als je amper van je stoel komt, weinig fysiek actief bent en niet sport, lijd je aan wat ze noemen ‘bewegingsarmoede’.
Ja. Bewegingsarmoede betekent dat je zo weinig lichamelijke activiteit hebt in het dagelijks leven, dat dit negatieve effecten heeft op de gezondheid.
4 Bijna de helft van de Nederlanders voldoet aan de bewegingsrichtlijn van 150 minuten per week matig tot intensief bewegen.
Dit is een instinker! Allebei de antwoorden zijn goed – het ligt er namelijk aan welke richtlijn je aanhoudt. De World Health Organization raadt een minimale bewegingsrichtlijn van 150 minuten aan, met als optimale beweegtijd 300 minuten. De meeste Nederlanders voldoen aan die 150 minuten. Volgens de Nederlandse hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder is de norm van 150 minuten echter achterhaald: iedereen zou iedere dag minimaal dertig minuten aan een stuk moeten bewegen. Daarnaast is het belangrijk om de hele dag door rustig te bewegen; een half uur sporten, maar de rest van de dag op een stoel zitten, is nog steeds ongezond.
5 Je kunt beter vier keer tien minuten bewegen dan één keer een half uur.
Nee. Volgens hoogleraar Erik Scherder (zie antwoord 4) is het belangrijk om iedere dag aan één stuk dertig minuten matig tot intensief te bewegen.
6 Van sporten word je slimmer.
Ja! Sporten is net zo goed voor je brein als voor je lijf. Eeuwenlang geleden wist de arts Hippocrates het al toen hij schreef: ‘Lopen is het beste medicijn.’ Nu is ‘slim zijn’ een relatief begrip, maar het is meermaals wetenschappelijk bewezen dat sport wonderen doet voor je concentratievermogen, de informatieverwerking in je brein, je geheugen en het kunnen schakelen tussen taken. John Ratey, hoogleraar psychiatrie aan de Harvard Medical School, claimt zelfs dat je brein het hoofddoel is om te blijven bewegen en dat de andere fysieke voordelen slechts mooi meegenomen zijn.
7 Nederlanders zijn gemiddeld zwaarder dan Belgen en Duitsers.
Nee. We mogen dan wel bourgondiërs zijn, maar Belgen en Duitsers zijn dat misschien nog wel meer. In de wereldranglijst van landen met gemiddeld het meeste overgewicht van de World Obesity Federation, staat Nederland op de 78e plek. Ónder België (58) en Duitsland (47), welteverstaan.
8 De meeste ouders vinden dat ze zelf moeten kunnen bepalen of hun kind wel of niet gezond eten mee naar school neemt.
Nee. Journalistiek platform Pointer van KRO NCRV vroeg recentelijk 911 ouders om hun mening over verschillende thema’s rondom (gezond) lunchen op school. 44 procent van de ouders vindt het prima als de school (deels) bepaalt wat zij hun kinderen mogen meegeven voor de lunchpauze. 65 procent is blij met het schoolbeleid rondom gezond eten op hun school, zoals afspraken over tussendoortjes als snoep, koek en chips.
9 Verse groenten zijn net zo gezond als diepvriesgroenten of groenten uit een pot of blik.
Ja. Misschien associeer jij ‘vers’ met ‘het gezondst’ en denk je daarom dat verse groenten beter zijn dan geconserveerde groenten, maar dat is een fabeltje. Groenten uit blik of pot en diepvriesgroenten bevatten evenveel voedingsstoffen als onbewerkte groenten, volgens het Voedingscentrum.
10 Het Nederlandse record frikandellen eten staat op vijftien frikandellen in één uur
Nee. Dat staat namelijk op maar liefst 23 frikandellen: bijna twee kilo vlees à meer dan vierduizend calorieën. De recordhouder is Aart uit het Gelderlandse ’t Harde die in 2022 zijn overwinning behaalde.