Stel: de school heeft besloten om met een (nieuw) device te gaan werken. Aan jou de schone taak om daar iets zinvols mee te gaan doen. Na een ICT-cursus, vraag je je nog steeds af wat nu zinvol is om te gaan doen met dat nieuwe apparaat. Herkenbaar? Anna Steeneken beschrijft in dit artikel hoe je ICT zinvol gebruikt.
Je bent gestart met een zoektocht naar apps, programma’s en lesideeën. Na één, twee of drie middagen realiseer je dat je nog altijd niet weet wat je precies gaat doen. Ook maak je je zorgen over de tijd die al die nieuwe dingen in de les gaat innemen.
Het nieuwe normaal
Mijn advies? Stop met zoeken naar nieuwe dingen en blijf gewoon doen wat je altijd al doet in je lessen. En nee, dit is geen oproep om alle tablets, laptops en computers uit de les te verbannen, maar een pleidooi om ICT alleen in te zetten voor dingen die je normaal ook al doet met de klas. Als dat goed gaat, kun je altijd nog nieuwe lesonderdelen introduceren die je zonder ICT nooit zou hebben gedaan.
Start met het besef dat (bijna) alles wat je nu in je les doet ook kan met behulp van ICT. Het proefwerk kan worden vervangen door een online toets, je instructie kan middels een video, teksten kunnen ze typen in plaats van met pen en papier, woordjes oefenen kan met een app en een berekening kun je laten doen op een rekenwebsite.
ICT afhankelijk
Wellicht denk je nu ‘allemaal leuk en aardig, maar voordat ik weet hoe ik een goede online toets moet maken ben ik uren verder. Op papier gaat veel sneller. En instructies geven middels een video? Ik wil contact hebben met mijn leerlingen en niet op afstand lesgeven. En het lijkt mij toch dat wij onze leerlingen niet helemaal ICT-afhankelijk moeten maken, als ze geen internet hebben moeten ze zichzelf toch ook kunnen redden.’
Blended leren
Daar heb je helemaal gelijk in. Je moet je dan ook realiseren dat weliswaar bijna alles te vervangen is door een ICT-variant, maar dat het wél iets moet opleveren. Bekijk voor elk lesonderdeel wat het gebruik van ICT oplevert en of dat opweegt tegen mogelijke nadelen. Daarbij is het altijd goed om een mix te hebben van lesonderdelen met en zonder ICT.
Wat het gebruik van ICT kan opleveren:
Tijdwinst
Tijdwinst voor jou en de leerlingen. Een instructie die leerlingen thuis kunnen bekijken, levert tijdens de les extra tijd op om andere dingen te doen. Een online toets kan veel nakijkwerk schelen. Hierbij is het altijd goed om te kijken hoeveel tijd je moet investeren en hoeveel dat oplevert op de lange termijn.
Leerlingen leren om ICT in te zetten voor het vak
Bij alle vakken speelt ICT een rol. Bekijk goed wat jouw leerlingen met behulp van ICT zouden moeten kunnen. Een sollicitatiebrief moeten ze bijvoorbeeld correct kunnen opmaken in Word, berekeningen moeten ze kunnen maken met Excel en een vertaling met een vertaalprogramma moeten ze correct kunnen interpreteren. Denk niet dat leerlingen dat wel vanzelf wel zullen leren. Kinderen en jongeren zijn vaardig met het bedienen van de knoppen, maar het juist inzetten van alle digitale mogelijkheden is iets wat ze echt moeten leren.
Het motiveert leerlingen meer
Het gebruik van ICT kan de motivatie van leerlingen verhogen. Denk bijvoorbeeld aan een programma als Kahoot. Leerlingen spelen een quiz en proberen zo veel mogelijk goede antwoorden te geven om zo de winnaar van de klas te worden. Dit motiveert leerlingen meer dan wanneer ze in de klas wachten tot ze aan de beurt zijn. Denk bijvoorbeeld ook aan het laten maken van videoblogs in plaats van een werkstuk. Ze zijn dan bezig met het onderwerp op een manier die dicht bij hun belevingswereld ligt.
Ook grote uitgeverijen bieden fijne tools om zowel leerlingen als docenten te motiveren om online en offline te combineren. Zo biedt de online leeromgeving van MAX (Malmberg) o.a. adaptieve trainers, die leerlingen op hun eigen niveau uitdagen.
Bekijk de komende week eens jouw lessen en kijk voor welk lesonderdeel jij Ict kan gaan inzetten. Wij zijn benieuwd naar jouw inzet van ICT en je ervaringen. Deel je die met ons? Laat een reactie achter in onderstaand formulier.
Volgens mij begint je artikel met een verkeerde gedachte. De school heeft bedacht dat je iets met devices moet. Je bent zelf onderdeel van de school, vanuit jouw visie op onderwijs en de visie van de school kijk je hoe ICT ingezet kan worden bij het leren. Ik zou zeggen, zet ICT in waar je iets nieuws kan wat je voorheen niet kon. Zoals de quiztool zodat alle leerlingen kunnen antwoorden in plaats van 1 en ook direct resultaat zien. Er zijn zoveel mooie mogelijkheden, maar blijf niet doen zoals je het altijd al doet. Inderdaad stapje voor stapje. Leren op eigen tempo geld voor kinderen, maar ook voor leerkrachten.
Dank voor je reactie. Helemaal gelijk! Het artikel is dan ook met namen bedoeld voor de docenten die nog niet zo ver zijn en het gevoel hebben dat de school iets beslist en dat zij nog niet zo ver zijn. Bij mijn trainingen werk ik veel met deze startende ICT docenten. Ze voelen zich overweldigd door alles en wat er kan. Wanneer je start vanuit je lesplan dat je al hebt kan je rustig dingen gaan veranderen. Zo wordt je vertrouwd met de mogelijkheden. En daarna uiteraard verder gaan.
Ik ben het eens met het idee dat ICT wel degelijk iets toe moet voegen. Maar dat gaat verder dan alleen de dingen doen die we al deden. Ik werk op een school waar leerlingen iPads gebruiken en op een school waar geen devices worden gebruikt. Op de school met iPads zetten we de devices in om leerlingen echt met de stof te laten worstelen; de apparaten maken het mogelijk voor mij om lessen te geven die ik nooit eerder kon geven. Leerlingen zijn actiever met de stof bezig dan voorheen. Dat mis ik wel op mijn iPad-loze school, waar dingen nog grotendeels bij het oude zijn gebleven.
Akkoord, simpelweg een verandering invoeren omwille van de verandering is geen goed idee. Maar telkens doorgaan met wat we doen omdat we dat altijd al gedaan hebben, werkt ook niet meer. Leerlingen moeten bijgebracht worden hoe ze zelf informatie vinden en kunnen beoordelen. Ze leren beter door te doen dan door simpelweg achterover te zitten en te luisteren. Maar daarvoor moet ons huidige onderwijs op de schop. Blijf vasthouden aan dat wat echt werkt in het oude onderwijssysteem, zeker, maar maak gebruik van de technologie die er is om het onderwijs te hervormen en beter te laten passen bij de eisen van de steeds sneller veranderende maatschappij.
In mijn groep 8 zetten we ICT in om meer, beter en anders te leren.
Hier vind je verschillende ideeën:
https://juffrouwfemke.com/category/ict/