Meisjes met rode haren

Lang geleden had de zanger Arne Jansen succes met het liedje ‘Meisjes met rode haren’. Daarin legde hij een nooit aangetoond verband tussen rode haren en kuskwaliteit. Maar misschien is er wel een verband tussen het bezit van rode haren en hard kunnen fietsen, gezien de prestaties van Puck en Hetty.
Het hebben van rode haren is nogal bijzonder: slechts 2-3% van de mensen in ons land heeft rood haar. In Schotland en Ierland ligt dat percentage veel hoger, in landen in Azië en Afrika veel lager. Het hoogste percentage komt voor bij mensen die behoren tot de Oetmoerten, een volk in Rusland.

Bekijk de Engelstalige video en maak daarna de opdrachten.

Opdrachten

1 Rood haar wordt veroorzaakt door een variant van het MCR1-gen op chromosoom 16. Hierdoor ontstaat niet de donkerbruine stof melanine, maar de rode stof feomelanine. Deze variant erft recessief over.
In welke situatie kunnen twee ouders die zelf geen rood haar hebben een kind krijgen met rood haar? En hoe groot is die kans dan?

2 Puck Pieterse en haar zus Isa hebben rood haar, hun beide ouders ook.
Welke haarkleur kunnen eventuele broers van Puck en Isa hebben?

3 Mensen met rood haar maken, anders dan mensen met zwart of bruin haar, geen melanine, maar feomelanine aan.
Veel zonnebaden kan de kans op huidkanker vergroten. Leg uit dat het voor roodharige mensen verstandiger is om nog minder tijd aan zonnebaden te besteden dan zwart- of bruinharige mensen.

4 Leg uit hoe het kan dat roodharige mensen heel vaak bruine irissen in hun ogen hebben.

5 Waardoor zijn er in Afrika maar weinig mensen met rood haar? 

6 Rode haren is dus bijzonder, de meeste mensen hebben donker haar of blond haar. Nog bijzonderder is witte haren, dit komt voor bij albinisme. Mensen maken dan door een variant in een gen op chromosoom 15 of chromosoom 23 helemaal geen pigment aan.
Hoe komt het dat een persoon met albinisme vaak rode irissen in de ogen lijkt te hebben?

Van de makers van Biologie voor jou