Hebben we voor de Kerst een nieuw kabinet?

D66 mag als winnaar van de verkiezingen beginnen met de formatie. Maar een meerderheidscoalitie is nog niet zo makkelijk. Lukt het D66-leider Rob Jetten om voor de Kerst een nieuw kabinet te vormen en wat is de beste formatiestrategie?

Lees de tekst en bekijk vervolgens de video. Maak daarna de vragen.

De verkiezingsuitslag

De coalitiepartijen van kabinet-Schoof (PVV, VVD, NSC, BBB) hebben allemaal zetels verloren, maar het rechtse blok blijft het grootst. Rechts is op peil gebleven door de groei van middenpartij CDA, dat het verlies van NSC en de VVD compenseerde. En op radicaal-rechts profiteerden JA21 en FVD van de klap voor de PVV. Het progressief-liberale D66 krijgt dus te maken met een rechts-conservatieve meerderheid in de Tweede Kamer.

Het dilemma van Jetten

Tom-Jan Meeus (politiek analist van de NRC) schetst het dilemma van lijsttrekker Rob Jetten, die het liefst een stabiel breed middenkabinet vormt met CDA, GroenLinks-PvdA en de VVD. Maar de VVD wil niet in een kabinet met GroenLinks-PvdA. Zij vindt dat de standpunten op klimaat en migratie te ver uit elkaar liggen. De partij wil wel samen met D66, CDA en JA21 een centrumrechts kabinet vormen. Maar dat ligt niet voor de hand omdat D66 en JA21 tegenovergestelde standpunten innemen op migratie en Europese samenwerking.

Moet Jetten meegaan met de eisen van de VVD en tóch met JA21 gaan samenwerken in een rechts kabinet of verder gaan zonder de VVD in een minderheidskabinet?

Naar: NRC en Buitenhof

Opdrachten

1 Bekijk de video. Hoe lang denken Acda en De Munnik dat demissionair premier Schoof nog premier van Nederland is? Leg je antwoord uit.

2 D66 is de kleinste grootste partij ooit. Bedenk twee redenen waarom de middenpartijen steeds kleiner worden. Leg je antwoord uit.

3 Uitspraak: “De winnaar van de verkiezingen verliest in de formatie.” Leg deze uitspraak uit aan de hand van deze verkiezingsuitslag.

4 D66 moet kiezen uit een middenkabinet (D66, CDA, GL-PvdA, VVD) of een (centrum)rechts kabinet (D66, CDA, VVD, JA21). Geef voor beide opties een voor- en een tegenargument.

5 Welk advies geef jij aan Jetten om uit dit dilemma te komen? Licht je antwoord toe.

Van de makers van Dilemma en Thema’s Maatschappijleer