Home » De effectiviteit van huiswerk

De effectiviteit van huiswerk

Huiswerk. Sommige docenten zweren erbij, anderen zien het eerder als een noodzakelijk kwaad. En als het om de effectiviteit van huiswerk gaat, zijn er net zoveel voor- als nadelen te noemen. Dat is lastig, want op de meeste scholen is huiswerk de verantwoordelijkheid van de docent.

Voordelen

Vanuit de theorie zijn er heel wat voordelen van huiswerk te noemen. Als leerlingen huiswerk maken, oefenen ze thuis met de in de les opgedane vaardigheden. Zo onthouden en begrijpen ze de lesstof beter. Ook bevordert het de verwerking van informatie en leren leerlingen kritisch na te denken over waar ze mee bezig zijn. Daarnaast is het is veel gevallen ook gewoon een voorbereiding op de volgende les. Maar misschien wel de voornaamste reden voor docenten om huiswerk op te geven, is omdat het er gewoon bij hoort. Sommige docenten voelen zich een betere docent als ze veel huiswerk opgeven. Daarnaast is het bij bepaalde vakken ook de enige manier om het gehele curriculum binnen een schooljaar door te kunnen werken. Al is dat natuurlijk niet bepaald een voordeel.

Nadelen

Een paar uitzonderingen daargelaten, is er pas sinds een aantal jaar aandacht voor de eventuele negatieve effecten en nadelen van huiswerk. Het voornaamste nadeel dat in verschillende onderzoeken naar voren komt, is dat te veel huiswerk averechts werkt. Het heeft een tegenovergesteld effect en is daarmee dus niet effectief. Als er bij een leerling verzadiging optreedt, uit zich dat in desinteresse en fysieke, maar vooral emotionele vermoeidheid. Daardoor wordt een taak niet altijd goed uitgevoerd en verliest de leerling zijn interesse. In de opdracht, maar soms ook de motivatie om überhaupt te leren. Daarmee wordt huiswerk maken per definitie iets vervelends.

Docentgestuurd

Er zijn dus heel wat voor- en nadelen. Dat maakt het voor de docent niet bepaald makkelijk om te beslissen wat nou juist is en wat niet. En dat is lastig, want op de meeste scholen is huiswerk docentgestuurd. Waar iedereen het wel over eens is, is dat huiswerk nut moet hebben en effectief dient te zijn. Volgens de Amerikaanse onderzoekers Marzano en Pickering (The case for and against homework, 2007) moeten docenten niet wachten tot de wetenschap het bewijs levert dat huiswerk effectief is. Zij stellen dat docenten de theoretische voor- en nadelen moeten combineren met hun eigen professionele verstand. Vanuit die gedachte hebben zij een aantal richtlijnen geformuleerd waar huiswerk aan zou moeten voldoen:

  • Geef doelgericht huiswerk op: legitieme doeleinden voor huiswerk zijn bijvoorbeeld het introduceren van nieuwe informatie; het oefenen van een vaardigheid die de leerling zelfstandig, maar nog niet ‘vloeiend’ kan uitvoeren; voortborduren op de informatie die is behandeld in de les; de kennis van de leerling verdiepen en de leerling de mogelijkheid bieden om zelf informatie over de behandelde onderwerpen op te zoeken. Zorg ervoor dat de huiswerktaak te verantwoorden is.
  • Sta stil bij de moeilijkheidsgraad. De leerling moet in staat zijn om de opdracht zelfstandig naar behoren te maken, maar de opdracht dient wel uitdagend genoeg te zijn.
  • Denk na over de rol van de ouder. Zorg ervoor dat ouders die hun kind helpen niet de rol van docent op zich hoeven te nemen. Dit zorgt voor onduidelijkheid, onder andere doordat de uitleg van de ouder heel anders kan zijn dan die van de docent. Lees ook: Huiswerk maken? Tips voor leerlingen en ouders
  • Monitor zorgvuldig de hoeveelheid opgegeven huiswerk. Bedenk dat de taak niet teveel tijd in beslag moet nemen, omdat de leerling dan sneller zijn interesse verliest.

Huiswerkbeleid?

Een andere manier om huiswerk effectiever in te zetten, is om samen met collega’s en de schoolleiding na te denken over het doel van huiswerk. In de meeste gevallen komen de volgende onderwerpen aan bod: zelfstandig leren werken, oefenen met de lesstof en een brug slaan tussen leren op school en thuis. Neem ook de ouders van leerlingen mee in het beleid. Zij weten vaak ook niet precies hoe zij hun kind kunnen helpen en motiveren om serieus met het huiswerk aan de slag te gaan.

Onderwijs van Morgen wil graag weten hoe jij als docent over huiswerk denkt. Is er op jouw school sprake van huiswerkbeleid? En hoe bepaal je hoeveel en wat voor huiswerk de leerlingen mee naar huis krijgen?

12 reacties op “De effectiviteit van huiswerk”

  1. Goed stuk, het meeste is gezegd, bij ons is huiswerk afgeschaft omdat het niet gemaakt werd, evenals het meenemen van schrijfgerei en agenda’s. Een totaal ver keerd uitgangspunt, wat ook absoluut prestatieve,onderkend werkt. Ik vond huiswerk ook niet leuk maar had het wel nodig, er waren ook kinderen in mijn klas die nooit huiswerk maakten en toch goede cijfers haalden. Dus het verschilt per leerling. Denk dat een verplichting werkt voor de meesten, het is niet het huiswerk op zich, maar het besef van verantwoordelijkheid dat hier mee levend gehouden wordt, continuïteit van het leerproces.

  2. Ik geef bewust wel huiswerk. Ik zie het als een leerproces waarbij leerlingen leren om te plannen en hun verantwoordelijkheid te nemen. Wanneer zij gaan studeren, zullen zij ook de discipline op moeten brengen om veel zelfstandig thuis te doen. Men kan niet pas op de vervolgopleiding beginnen met het aanleren van deze vaardigheid. Met huiswerk is het in mijn les meestal zo, dat ik ongeveer 20 minuten inplan voor het werken aan het huiswerk. Leerlingen die goed aan het werk zijn, krijgen hun huiswerk in die tijd af. Andere leerlingen, die bijvoorbeeld moeite met de stof hebben of een lager werktempo hebben, kunnen het thuis afmaken op hun eigen tempo. Ook gebeurd het wel eens dat we door oponthoud tijdens de les geen 20 minuten de tijd hebben voor het huiswerk maken en dan zal er gewoon meer thuis gedaan moeten worden.

  3. Bij de school waar ik werk wordt veel huiswerk opgegeven, waar docenten zelf ook veel voor construeren: invulschema’s om de leerlingen overzicht te geven in bijvoorbeeld grammaticaregels, proefoverhoringen om ze zelf te laten vaststellen of ze de stof al voldoende beheersen, etc.
    Wat me de laatste tijd opvalt is, dat docenten van verschillende vakken niet wegen wat andere docenten als huiswerk hebben opgegeven. Dat leidt weleens tot een te hoge belasting van de leerlingen, omdat er nu eenmaal ook getoetst moet worden, en dat valt lang niet altijd goed af te stemmen met de andere vakken. Het is toch al lastig als je op 2 dagen in de week een klas hebt, want in die korte tijd moet je de stof wel allemaal doorwerken.
    Soms vind ik het sterk afhankelijk van de leermethode die door de school gekozen is, of leerlingen met plezier huiswerk maken of tegenzin. In een oude methode werd alles goed uitgelegd, en daarna gingen de leerlingen daarmee aan de slag. Een nieuwe methode vraagt van ze om onbekende woorden op te zoeken, en er dan mee verder te werken. Maar omdat ze dan snel willen doorwerken, vinden ze dat frustrerend. Ik denk, dat de meesten het prettiger zouden vinden om iets wat ze net geleerd hebben in de praktijk toe te passen. Dan onthouden ze het beter, en geeft het voldoening door de herkenning.

  4. correctie: ik bedoelde ‘… van verschillende vakken niet WETEN wat andere docenten als huiswerk hebben opgegeven.’

  5. Laten we eerlijk zijn. Doel van school is voor een belangrijk deel om kinderen van straat te houden en in een gecontroleerde omgeving te leren met elkaar om te gaan.
    Wil je kinderen echt iets leren, geef ze dan meer taken dan ze in een bepaalde tijd kunnen afronden. Alleen dan leer je ze plannen, en tegelijk ook prioriteiten stellen. Bovendien leer je ze daarmee af dat elk vraagstuk zo goed mogelijk opgelost moet worden. Nare bijwerking van ons onderwijs systeem wat ons bedrijf minstens een paar jaar kost om bij pas afgestudeerden af te leren: Er is niet altijd 1 beste oplossing, informatie om een conclusie op te baseren is niet altijd voorhanden, en tijd is altijd een factor die bepaalt hoe goed een beslissing is.

  6. Beste mensen,
    Ik ben een leerling van het hondsrug college en ik zit in de eerste klas.
    Ik doe VWO+ en we hebben dus ook leerjaar overstijgend project en standaard project.
    Project houd in (het word trouwens tegenwoordig ook wel r&d genoemd onderzoek en ontwikkeling )
    Maar goed project houd in dat we ( je krijgt een groepje toegewezen aan het begin van het jaar)
    een onderwerp moeten bedenken en vervolgens een hoofdvraag en deelvragen moeten maken en op onderzoek moeten gaan natuurlijk niet alleen op het internet de bedoeling is dat we ook experts opzoeken en met ze gaan praten, we moeten uitijndelijk een verslag en een eindproduct inleveren (je zou kunnen zeggen dat we bij project altijd een probleem op moeten lossen). Bij leerjaar overstijgend project doen we het zelfde alleen dan met de derde klas de tweede klas en de eerste klas er worden dan natuurlijk nieuwe groepjes gemaakt.

    We kregen dit jaar een onderwerp toegewezen namelijk: de functie van huiswerk en SOMtoday.
    SOMtoday is een leerlingvolgsysteem dat onze school gebruikt.
    We zijn opzoek naar mensen die veel van dit onderwerp afweten maar we hadden ook een iedee om de meningen van leraren en leerlingen te weten te komen ik was opzoek naar informatie en het leek ons een goed iedee om te vragen op deze site hoe jullie eroverdenken

    Alfast bedankt

  7. Beste mensen,
    Ik ben een leerling van het hondsrug college en ik zit in de eerste klas.
    Ik doe VWO+ en we hebben dus ook leerjaar overstijgend project en standaard project.
    Project houd in (het word trouwens tegenwoordig ook wel r&d genoemd onderzoek en ontwikkeling )
    Maar goed project houd in dat we ( je krijgt een groepje toegewezen aan het begin van het jaar)
    een onderwerp moeten bedenken en vervolgens een hoofdvraag en deelvragen moeten maken en op onderzoek moeten gaan natuurlijk niet alleen op het internet de bedoeling is dat we ook experts opzoeken en met ze gaan praten, we moeten uitijndelijk een verslag en een eindproduct inleveren (je zou kunnen zeggen dat we bij project altijd een probleem op moeten lossen). Bij leerjaar overstijgend project doen we het zelfde alleen dan met de derde klas de tweede klas en de eerste klas er worden dan natuurlijk nieuwe groepjes gemaakt.

    We kregen dit jaar een onderwerp toegewezen namelijk: de functie van huiswerk en SOMtoday.
    SOMtoday is een leerlingvolgsysteem dat onze school gebruikt.
    We zijn opzoek naar mensen die veel van dit onderwerp afweten maar we hadden ook een iedee om de meningen van leraren en leerlingen te weten te komen ik was opzoek naar informatie en het leek ons een goed iedee om te vragen op deze site hoe jullie eroverdenken

    Alfast bedankt

  8. Ik snap dat huiswerk wellicht niet altijd effectief is. Ik merk ook dat mijn kinderen dit snel maken om er vanaf te zijn. Ook hebben ze na een lange dag school vaak geen energie of zin meer. Daarnaast moeten kinderen ook een rustige plek vinden om huiswerk te maken. Dit is niet altijd het geval thuis.

Laat een reactie achter

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Laatste onderwijsnieuws

Een kind met een kerstmuts op dat een boek leest

Een feestelijke leeshoek voor groep 3

Zeg je ‘Feestmaand’, dan zeg je natuurlijk een mooi ingerichte leeshoek of schoolbibliotheek. Zo kleed je de leeshoek aantrekkelijk én feestelijk aan!

Bekijk

Onbeperkt toegang
met je OvM account

Met het OvM account krijg je als onderwijsprofessional toegang tot meer artikelen en regel je welke informatie je wilt ontvangen. Bijvoorbeeld de nieuwsbrief of Juf & Meester.