Binnen een paar weken buitelden de geografisch nieuwsfeiten over elkaar heen: modderstromen, sneeuwstormen, aardbevingen, sneeuwval in de woestijn enzovoorts. Daardoor hadden veel Nederlanders niet door dat in eigen land het water tegen de voor- en achterdeur klotste. Een bijzondere situatie. Uniek? Een beetje.
De voordeur
Nederland heeft een kustlijn van ongeveer 520 kilometer. 350 kilometer hiervan behoort bij de Noordzeekust. Dit is Nederlands’ voordeur. Het water staat bij eb lager, bij vloed hoger. Dat gebeurt twee keer per dag. Soms is het water lager of hoger dan de normale eb- en vloedstand. Zo’n hoge waterstand kan veroorzaakt worden door aanlandige wind, meestal storm. Dat gebeurde toen 2018 nog maar drie dagen oud was. De Noordzee beukte op Nederlands’ voordeur. Daarom traden voor het eerst in de Nederlandse geschiedenis alle noodzakelijke waterkeringen op één dag in werking. Uniek!
De achterdeur
Net als bij een huis, heeft Nederland ook een achterdeur. Daarmee worden de rivieren bedoeld die vanuit het achterland Nederland binnenstromen. De waterstand in die rivieren schommelt. Per jaar enkele meters. Er zijn normale seizoenverschillen. Maar soms zijn er extremen. Dan staat het water erg laag of juist erg hoog. Zo’n hoge waterstand kan komen door veel neerslag of het smelten van veel sneeuw in het buitenland. Zo’n situatie ontstond toen 2018 nog maar tien dagen oud was. De rivieren klotsten tegen Nederlands’ achterdeur. Daarom traden allerlei watermaatregelen in werking. Het waterpeil in de Rijn bij Lobith bereikte een hoogte van 14,64 meter boven NAP. Heel hoog, maar niet uniek.
De kelder
Net als een huis, heeft Nederland een kelder. Nederland is eigenlijk een kelder, omdat ongeveer een derde deel lager ligt dan NAP. Zonder dijken, duinen en andere maatregelen zou zelfs zestig procent overstromen. Met goede watermaatregelen blijft de kelder droog. Maar wat als die maatregelen falen? Dan stroomt de kelder vol. Via de voordeur, of via de achterdeur. Of via allebei tegelijk. Dat werd opnieuw duidelijk: zonder bescherming tegen het water, loopt Nederland binnen de kortste keren vol water. Als die bescherming faalt, gebeurt dat vandaag nog.
Bronnen
Bron 1 Kunnen de dijken echt breken?
Bron 2 Overstroom ik?
Bron 3 Rijkswaterstaat over het hoogste waterpeil
Bron 4 Belangrijke waterwerken in Nederland
Bron 5 Rijkswaterstaat
