It’s TIME! December op het mbo is altijd een bijzondere maand. Het is guur en donker als ik naar mijn werk ga en net zo donker wanneer ik weer naar huis fiets. Voor onze studenten voelt het waarschijnlijk precies hetzelfde. In de docentenkamer staat sinds de dagen kouder worden regelmatig een schaal met pepernoten, snoep of koeken waarvan niemand weet wie hem heeft neergezet, maar waar iedereen vrolijk van eet. Alsof we ons als een stel beren voorbereiden op een winterslaap.
Studenten bereiden zich ook langzaam voor op hun eigen ‘winterslaap’, lees: kerstvakantie. Tijdens een les in het donker (ja, die van 16:30 uur tot 17:30 uur) schuiven ze binnen met een vermoeide blik, een dikke hoodie en een blikje energydrink alsof het een levensreddend medicijn is. Kortom: het jaar loopt weer ten einde.
‘Heeft u eigenlijk een noodpakket, meneer?’
Dit jaar gaat het in de klas opvallend vaak over het nieuws. Over de oorlog tussen Rusland en Oekraïne bijvoorbeeld, die maar niet lijkt te stoppen. Laatst vroeg een student: ‘Meneer, is er nou nog steeds oorlog? Wanneer stopt dat eigenlijk?’ Op een toon alsof er een soort einddatum op oorlog voeren zit.
Even later vroeg iemand: ‘Heeft u eigenlijk een noodpakket, meneer?’ Als docent burgerschap grijpen dit soort vragen me altijd aan. Ze laten namelijk zien dat studenten het nieuws wél meekrijgen, ook al beweren ze soms van niet. Een student gaf toe zich zorgen te maken over een mogelijke nieuwe wereldoorlog. Een ander reageerde droog: ‘Ja, maar meneer, ziet u ons al met mijn matcha latte naar het front gaan?’ De hele klas schoot in de lach.
Toen we verder praatten over dit eigenlijk best serieuze onderwerp, werd de sfeer rustiger. Een student zei: ‘Ik heb een noodpakket om juist rust te hebben.’ Dat vond ik een mooie. Dus pakte ik mijn eigen noodpakket erbij. Tot mijn verbazing waren ze echt benieuwd naar wat daar dan in moest zitten.
Deze generatie maakt zich zorgen en neemt de onrust in de wereld serieus, maar ze laten óók zien dat ze sterk zijn.
Aan het einde van de les stelde ik de vraag: Wat mag er in jouw noodpakket niet ontbreken? Een vraag met een dubbele laag: wat heb jij echt nodig, waar haal je hoop uit? Een student zei toen: ‘Iedereen heeft dus een ander noodpakket.’ Ik moest lachen, maar ze had gelijk.Terwijl Den Haag praat over de formatie en noodboekjes voor elk huishouden, bouwen studenten hier hun eigen, kleine versie van het noodpakket. Elkaar helpen met schoolwerk, een worstenbroodje delen, iemand aanmoedigen als het stressvol wordt, elkaars roosters checken, stageproblemen bespreken … Zorgstudenten zijn een bloedgroep apart: enorm hardwerkend, zorgzaam en gewend om samen te werken in situaties die soms heftig zijn en dat terwijl ze pas 16, 17 of 18 jaar oud zijn.
En dat geeft me hoop. Deze generatie maakt zich zorgen en neemt de onrust in de wereld serieus, maar ze laten óók zien dat ze sterk zijn. Ze lopen niet weg als het moeilijk wordt. Ze trekken – te pas en te onpas – hun mond open, zoeken elkaar op, praten en weinig is taboe.
Dat vind ik misschien wel het mooiste aan deze maanden: zien hoeveel ze eigenlijk aankunnen, hoeveel ze gegroeid zijn, ook als ze dat zelf nog niet zo voelen. En eerlijk? Dat is meer dan genoeg om het nieuwe jaar met vertrouwen in te gaan. Geniet van de welverdiende vakantie met of zonder noodpakket. Succes voor het nieuwe jaar!Â
Ryan Smulders werkt als docent maatschappijleer in het mbo. ‘Het mbo heeft mijn hart gestolen! Als Gen Z leraar geef ik les én ben ik onderdeel van dezelfde generatie die in onze klaslokalen te vinden is: generatie Z. In mijn columns neem ik je graag mee in thema’s rondom generatie-denken, mijn ervaringen als jonge docent en de invloed van actualiteit op ons werk.’
