Home » Burgerschapsvorming: Hoe pak je het aan?

Burgerschapsvorming: Hoe pak je het aan?

Hoe leer je, als beginnend docent maatschappijleer, pubers nadenken over actuele en gevoelige kwesties als IS en de komst van vluchtelingen in deze roerige tijd? Deze vraag staat centraal in ‘2Doc: Maatschappijleer’. Heeft u de documentaire al gezien?

In ‘2Doc: Maatschappijleer’ zien we de 26-jarige Daan Faasen. Hij volgt een eerstegraadsopleiding Maatschappijleer en begint in augustus 2015 aan zijn carrière als docent op een middelbare school in Tilburg. Zijn ideaal: een inspirerend docent zijn en de leerlingen afleveren als zelfstandige burgers met verantwoordelijkheidszin. Maar naarmate het eerste semester vordert, blijkt de realiteit weerbarstig. Jongeren interesseren blijkt namelijk moeilijker dan gedacht. (bron: VPRO)


‘2Doc: Maatschappijleer’ nog niet gezien? Bekijk hier de documentaire


‘Ongemakkelijk’

In een blog op HetKind.org schrijft onderwijsadviseur Karin Donkers dat ze zich, bij het kijken naar de documentaire, enigszins ongemakkelijk voelt. Het valt haar op dat de nadruk over het algemeen meer ligt op kennisoverdracht dan op de interactie met leerlingen. Daar wringt het volgens Donkers: “Er doen zich in deze documentaires meerdere kansen voor om een betekenisvolle dialoog te voeren of te onderzoeken wat burgerschap voor de leerlingen betekent en hoe leerlingen een bijdrage zouden kunnen leveren aan de maatschappij, maar het lijkt alsof die niet opgemerkt worden”, aldus Donkers.

Waardevol initiatief

Er lijkt een omslag plaats te vinden als Faasen aan het begin van de les zijn leerlingen vraagt waar zij het graag over willen hebben. De komst van vluchtelingen naar de naast de school gelegen noodopvang is wat onder leerlingen speelt. Niet lang daarna brengt de klas dan ook een bezoek aan het AZC. Een waardevol initiatief, zo blijkt, al weten de leerlingen niet goed wat ze willen vragen en hoe ze een gesprek met hun gevluchte leeftijdsgenoten moeten aanknopen. Hier had Faasen volgens Donkers meer uit kunnen halen: bijvoorbeeld door samen vragen te formuleren en te kijken wat ze van elkaar willen weten en leren.

‘Een waardevol initiatief, al weten de leerlingen niet goed wat ze willen vragen en hoe ze een gesprek met hun gevluchte leeftijdsgenoten moeten aanknopen’

Mooie en moeilijke kanten

Docent Maatschappijleer en blogger (maatschappijleer.net) Stef van der Linden vraagt zich af of de kracht en de mooie en moeilijke kanten van het vak wel naar voren komen in de documentaire. Volgens hem zie je het belang van maatschappijleer als vak pas terug bij het bezoek aan de noodopvang. In een interview met de VPRO stelt Van der Linden ook dat de band met leerlingen alles is: “Het gaat om de vraag hoe jouw band met je klas is. Als die goed is, en er is een veilige sfeer waar je met elkaar kunt praten zonder dat de jongetjes gelijk beginnen te lachen, kun je het overal over hebben.”

Slotdebat De Balie

Vanaf begin mei is 2Doc: Maatschappijleer op tour langs verschillende Nederlandse scholen. Naar aanleiding van de documentaire gaan docenten, leerlingen en schoolleiders met elkaar in debat over burgerschapsvorming. Op woensdag 15 juni, om 20:00 uur, vindt in De Balie in Amsterdam het slotdebat plaats. Centraal deze avond staat het thema burgerschapsvorming en de vertaling daarvan naar de praktijk. De avond is gratis toegankelijk, maar u kunt het debat ook vanuit huis volgen via de livestream op deze pagina.

Heeft u ‘2Doc: Maatschappijleer’ al gezien? Wat vond u van de documentaire? En hoe vertaalt u burgerschapsvorming naar de dagelijkse lespraktijk? Laat een reactie achter via onderstaand reactieformulier.

Laatste onderwijsnieuws

Onbeperkt toegang
met je OvM account

Met het OvM account krijg je als onderwijsprofessional toegang tot meer artikelen en regel je welke informatie je wilt ontvangen. Bijvoorbeeld de nieuwsbrief of Juf & Meester.