Vorige week ben ik op de koudste dag van het jaar naar Berlijn afgereisd, waar ik de Online Educa 2010 heb bezocht. Een voorrecht, omdat ik al jaren over dit fenomeen heb gehoord, er al heel wat mensen in mijn netwerk heen heb zien gaan, en zeer enthousiast terug heb zien komen. Dit jaar mocht ik het voor het eerst zelf een keer gaan ervaren.
Leren voor iedereen
Thema dit jaar was “Learning for all”. Hoogtepunt van de conferentie was voor mij de presentatie van Adrian Sannier, nu vertegenwoordiger van hoofdsponsor Pearson en in het verleden University Technology Officer van de Universiteit van Arizona. Hij hield een pleidooi voor een andere aanpak van het gebruik van ict in de klas. Door ict is kennis altijd en overal beschikbaar geworden (Sannier noemt dit perfect fidelity), maar docenten benutten de mogelijkheden die deze informatiebronnen bieden niet genoeg. Reden: docenten zien informatie op het internet vaak niet als echte kennis.
Kant-en-klare tools
De afgelopen jaren krijgen docenten vaak de hulpmiddelen aangereikt om zelf ‘toolmaker’ te worden. Men denkt dat dit de effectiviteit van het gebruik van ict in de klas verhoogt. Volgens Sannier is dit de verkeerde manier, omdat het niet de taak van docenten is om tools te ontwikkelen. De juiste manier is volgens de spreker om docenten kant-en-klare leermiddelen te leveren die zij op hun eigen manier in kunnen zetten. Om dit op de juiste manier te doen, moet er wel een grote verandering in het onderwijs plaatsvinden; de solistische manier van werken van docenten moet worden ingeperkt. Docenten zouden vanuit een team aan deze onderwijsverbeteringen moeten werken. Gelukkig gebeurt dit in Nederland al vrij vaak.
Personalized but standardized
Je komt dan uit op een vorm van leren die ‘personalized but standardized’ is. Dat wil zeggen dat je het onderwijs voor verschillende leerlingen goed kunt differentiëren, maar dat je hierbij gebruikmaakt van standaard componenten om het differentiëren gemakkelijker te maken. De nieuwe generatie lesmethoden van Malmberg zijn al naar dit concept ingericht. Elke leerling volgt een basisroute die wordt afgesloten met een digitale toetst. Op basis van deze toets kunnen leerlingen zelfstandig een individuele vervolgroute volgen. Wat vindt u? Bent u een ‘toolmaker’ of geeft u de voorkeur aan gestandaardiseerde leermiddelen om goed te kunnen differentiëren?
Chris Everaard, Business Consultant Onderwijs- en Uitgeeftechnologie Malmberg
Ik ben een groot voorstander van ict in de les. Maar Adrian Sannier heeft tot bepaalde hoogte gelijk, ik denk dat de keuze bij de docent moet blijven, zelf lessen/opdrachten maken of deels enz. Het lijkt mij een goed idee dat de docent betroken blijft bij het leerproces. Het bedenken, het uitvoeren en het evalueren van lessen hoort daar bij.
Ik denk zeker dat de docent betrokken moet zijn bij het leerproces. Ook in de redenering van Sannier is dat zeker het geval. Sterker nog, ik denk dat de docent de centrale rol als regisseur daarin heeft. Als regisseur hoef je echter niet alles zelf te doen. De verantwoordelijkheid gaat echter verder. Je bent niet alleen regisseur van het onderwijsproces binnen je eigen klas, maar als onderdeel van sectie of docentteam ook verantwoordelijk voor de totaal prestatie. Als bovenbouw docent wil je tenslotte toch ook dat de leerlingen die volgend jaar vanuit de onderbouw doorstromen een goede basis hebben. Voor ICT geldt hetzelfde. Als docent ben je ervoor verantwoordelijk dat dit de juiste didactische waarde heeft, maar je hoeft die niet zelf te definiëren, te maken, of te ontsluiten.
Ik denk zeker dat de docent betrokken moet zijn bij het leerproces. Ook in de redenering van Sannier is dat zeker het geval. Sterker nog, ik denk dat de docent de centrale rol als regisseur daarin heeft. Als regisseur hoef je echter niet alles zelf te doen. De verantwoordelijkheid gaat echter verder. Je bent niet alleen regisseur van het onderwijsproces binnen je eigen klas, maar als onderdeel van sectie of docentteam ook verantwoordelijk voor de totaal prestatie. Als bovenbouw docent wil je tenslotte toch ook dat de leerlingen die volgend jaar vanuit de onderbouw doorstromen een goede basis hebben. Voor ICT geldt hetzelfde. Als docent ben je ervoor verantwoordelijk dat dit de juiste didactische waarde heeft, maar je hoeft die niet zelf te definiëren, te maken, of te ontsluiten.