Schrijver Bret Easton Ellis noemt ze de Generatie Mietje. Zijn de millennials echt zo verwend dat ze niet goed met tegenslag kunnen omgaan, of moeten we hun stressklachten serieus nemen? Daarover lees je meer in dit eerder op Intermediair verschenen artikel.
In zijn nieuwe non-fictiebundel Wit klaagt de Amerikaanse schrijver dat de millennials (geboren tussen ongeveer 1980 en 2000) zo overgevoelig reageren op kritiek en tegenslag. Ze wentelen zich in het slachtofferschap als iets niet lukt, meent hij. ‘Word eens volwassen’, wil hij zeggen. ‘Mijn opa bestormde op die leeftijd de stranden van Normandië.’
Het zijn nu andere tijden, inderdaad. En die hebben hun eigen uitdagingen, ontdekte psycholoog Carien Karsten. Zij is gespecialiseerd in burn-out, schreef er verschillende boeken over en vele columns voor Intermediair. Onlangs kwam haar nieuwe boek uit specifiek over burn-out onder jonge mensen: Minder druk – Herken jouw stressvalkuilen en voorkom burn-out.
Je kunt de stress van jonge mensen wel aanstellerij vinden, de verschijnselen zijn er toch, blijkt uit de cijfers die Karsten bij elkaar zocht. Driekwart van de jongeren heeft stress- en burn-outklachten. Rond de helft van de studenten heeft psychische klachten. En jonge werknemers voelen zich het vaakst vermoeid door het werk (19,5 procent, volgens CBS en TNO) en gejaagd (24 procent, volgens SCP).
Kortom, de millennials en de iGeneratie (tieners) staan zwaar onder druk, ziet Karsten. Het werk moet inspirerend en uitdagend zijn, de reisjes ver en exotisch, de hobby’s uniek en succesvol. Ze citeert de Vlaamse hoogleraar Paul Verhaeghe over de tijdgeest: ‘We kunnen perfect zijn als we maar genoeg ons best doen. We concurreren met onszelf. En van onze eigen schaduw kunnen we nooit winnen.’
Alles moet zinvol zijn
Wat als deze mensen geen geslaagd beeld van zichzelf kunnen posten op sociale media? Wie zijn ze nog als ze falen, of ‘gemiddeld’ zijn? Jonge mensen hebben het niet alleen druk door een volle agenda, weet Karsten, ze hebben ook continu een existentiële taak van ultiem ’zichzelf moeten zijn’ en hun hart volgen. Wat ze doen moet zinvol zijn, en waarde toevoegen. Vaak weten ze niet waar ze dat allemaal moeten zoeken.
Het is niet alleen hun eigen probleem, vindt Karsten. Eerdere generaties noemen hen verwend, maar hebben hen zelf zo gemaakt door hun idealen van zelfverwerkelijking en maakbaarheid. Kinderen opvoeden is een project geworden. Het onderwijs hamert op prestatie. En de dimensie van sociale media is erbij gekomen. Een cruciaal verschil, denkt Karsten. Daardoor staan jonge mensen wel vijf uur per dag bloot aan vergelijkingsmateriaal. Ze nemen elkaar en zichzelf non-stop de maat. ‘En ze verleren de flow, het opgaan in iets, omdat ze steeds beoordelen hoe die ervaring er vanbuiten uitziet’, zegt Karsten.
Vier stresstypen
Ondertussen biedt de buitenwereld niet echt zekerheid. Jonge mensen krijgen niet snel een vast arbeidscontract, kunnen geen huis kopen en hebben een torenhoge studieschuld af te betalen. Karstens tips om met al die druk om te gaan, beginnen dan ook met een stap ‘terug naar de basis’: goed slapen, eten en bewegen, zodat dat lijf weer eens meedoet. Ze geeft tools om tot een eerlijke analyse van je karaktertrekken en waarden te komen, en onderscheidt dan vier stresstypen, met bijbehorende manier van omgaan ermee.
Waar het turbotype makkelijk gas geeft en moeilijk afremt, gaat het crashtype uit plichtsgevoel de hele tijd al in de hoogste versnelling door tot-ie neervalt. Het hooggevoelige type raakt van kleine dingen al uit evenwicht, en het bore-outtype doet het liefst niets om te voorkomen dat hij gestrest raakt.
In Work in Progress, de podcast van Intermediair, vertelt Karsten hoe elk type anders kan leren omgaan met werkstress tot paniekaanvallen, perfectionisme en faalangst. Met haar concrete tips kunnen jonge mensen hun mentale veerkracht versterken, en dat komt uiteindelijk iedereen ten goede.
Heb jij een goede tip voor jonge mensen om beter te leren omgaan met stress? Laat een reactie achter via onderstaand reactieformulier.
