Home » Leraar moet blijven leren

Leraar moet blijven leren

Er klonk aarzeling in haar stem. “Gaat technologie ons in de toekomst niet gewoon vervangen?” Ik twijfelde even of de lerares Nederlands pessimistisch was of zelfkritisch. Het was dat laatste. Al pratend over de invloed van smartphones en sociale media en de gevolgen daarvan voor het onderwijs, kwam ik tot de conclusie: de docent wordt in de nabije toekomst belangrijker dan ooit.

 

De rol van de docent

De wereld waarin we leven en waarin jongeren opgroeien verandert snel en wordt steeds onzekerder. Het is daarom voor jongeren essentieel goed op- en begeleid te worden. Het onderwijs heeft de belangrijke taak hen voor te bereiden op deze toekomst. De rol van de docent wordt daarin alleen nog maar belangrijker. Voorwaarde is wel dat die oude patronen durft los te laten. Een lerende docent, die openstaat voor verandering en bereid is zijn kennis te delen, dat is wat nodig is om jongeren te inspireren tot leren.

 

Bijblijven

Anno 2013 is het niet meer vanzelfsprekend dat je diploma aan het einde van de rit ook een baan oplevert. De druk van een goede studiekeuze neemt bovendien toe, omdat het je door de overheid financieel verdomde moeilijk wordt gemaakt een verkeerde keuze te herstellen. Ons onderwijssysteem is er in grote lijnen op gericht grote hoeveelheden jongeren op eenzelfde manier op eenzelfde tempo door het systeem te jagen in de hoop dat zij daarna goed op de arbeidsmarkt terechtkomen. Helaas kent deze tijd niet zoveel zekerheden meer. Docenten hebben de lastige taak jongeren in die veranderende wereld op te leiden. In mijn werk spreek ik gelukkig veel docenten die dit vol omarmen. Zij slagen erin jongeren te inspireren. Wat mij opvalt, is dat dit vaak de docenten zijn die het belangrijk vinden ‘bij te blijven’. Zij zien nieuwe ontwikkelingen als kans en niet als bedreiging. Ze proberen technologie in te passen in lessen, zonder daarbij de risico’s uit het oog te verliezen. Het zijn vaak ook de docenten die het lukt met een pedagogische bril te kijken, die met jongeren in gesprek gaan. Juist bij deze groep is het contact met de leerlingen meestal ook erg goed. En het zijn vaak de docenten die inzien dat je over de muren van je eigen lokaal moet kijken. Het leren van elkaar staat bij hen voorop. Het zijn soms eenlingen, maar vaak werken ze bij een school die de docent serieus neemt als vakman.

 

Bereidheid om je te blijven ontwikkelen

Ik merk overigens dat zo’n houding leeftijdsonafhankelijk is. Zo sprak ik laatst met Paul, die een jaar of 58 is. Hij is techniekdocent op een ROC. Hoewel hij al heel wat jaartjes meeliep in het onderwijs, wilde hij toch meer begrijpen van de belevingswereld van jongeren van nu. Hij kwam naar mij toe: “Michiel, ik ben blij dat ik toch ben gegaan; hoe kan ik hier nu nog meer mee doen?” Terwijl twee weken later tot mijn verbazing een jonge, net afgestudeerde docent op een congres ten overstaan van driehonderd collega’s zei: “Een iPad in het onderwijs? Ik moet er niet aan denken!” De bereidheid om je te blijven ontwikkelen is essentieel voor deze generatie jongeren. Om goede oplossingen te verzinnen moeten zij creatief zijn, innovatief denken en goed kunnen samenwerken. Dit wordt steeds meer van jongeren verwacht als ze de arbeidsmarkt betreden. Generatiekloof of niet, het zijn de docenten van nu die dat de jongeren moeten aanleren.

 

Houding

Deze lerende houding moet vooral van henzelf komen. Zij zijn de experts die dag in dag uit het allerbeste uit jongeren proberen te halen. Die op zoek gaan naar datgene wat jongeren drijft. Die hen helpen hun talenten en passies te ontdekken, zodat ze die ten volle kunnen benutten om die oplossingen te bedenken. Een zware urennorm voor docenten is geen goed uitgangspunt voor het onderwijs van de toekomst, inspraak op beleidsniveau juist wel. Hierdoor kunnen goedbedoelde adviezen die slecht uitwerken eerder tegen het licht worden gehouden. En als we jongeren willen laten leren, laten we dan ook ruimte geven aan docenten om te leren. Uiteindelijk is het essentieel dat ook de beleidsmakers dat inzien en dat de docenten van de toekomst deze verantwoordelijkheid ook echt krijgen.

 

Michiel Stadhouders – YoungWorks

 

Deze column is eerder verschenen in de Volkskrant van 13 april 2013.

Laatste onderwijsnieuws

Een kind fluistert een zin in het oor van een ander kind

 8 tips voor taalspelletjes

Deze tips helpen je om spelenderwijs te oefenen met taal. Ze zijn erg leuk in de klas, maar ook ideaal om kinderen thuis met hun ouders te laten oefenen.

Bekijk

Onbeperkt toegang
met je OvM account

Met het OvM account krijg je als onderwijsprofessional toegang tot meer artikelen en regel je welke informatie je wilt ontvangen. Bijvoorbeeld de nieuwsbrief of Juf & Meester.