School:Basisschool De Vorsenpoel, Boxtel
Geeft les aan: Groep 6 en 7
Aantal jaar voor de klas: 25 jaar
Meester Ralph is leerkracht én striptekenaar. Zijn tekentalent blijkt ook in de klas heel handig.
Wat teken je zoal?
Ik ben nu bezig met drie stripboeken: een over de antiheld ‘Andersman’, een over superschurk ‘Bad Stickerman’ en een in de serie ‘Verhalen van vroeger’. Voor dat laatste breng ik samen met anderen geschiedenisverhalen voor kinderen tot leven. Daarnaast doe ik opdrachten voor het bedrijfsleven en voor bijvoorbeeld families, zoals karikaturale portretten.
Tekende je als kind ook graag?
Ja, hele kladblokken vol! Vooral vechtstrips met auto’s en geweren. Ik werd beïnvloed door de tv-serie ‘The A-team’… Helaas heb ik er niets meer van bewaard. Ik gaf alles weg. In de puberteit ben ik gestopt. Ik vond mezelf niet goed genoeg en zag er de meerwaarde niet meer van. Ik heb er heel lang niets meegedaan.
Wanneer heb je het weer opgepakt?
Een jaar of zes geleden. Ik werkte in het speciaal onderwijs en merkte dat ik bijna een burn-out had. Ik wist dat ik iets positiefs in mijn leven moest brengen en pakte het tekenen weer op. Mijn eerste paar tekeningen deelde ik op Facebook. Daar kreeg ik erg positieve reacties op. Toen bedacht ik mijn eigen superheld ‘Andersman’, een superheld die zichzelf geweldig vindt, maar eigenlijk geen enkele superkracht bezit. Op een tekenbeurs raakte ik met andere tekenaars en een uitgeverij in gesprek. Zo is het balletje gaan rollen.
Wat is er zo leuk aan?
Het zorgt voor een betere mindset. Ik heb geen last meer gehad van burn-outklachten. Het geeft mij ontspanning door inspanning. Natuurlijk, tekenen kost bloed, zweet en tranen. Maar het geeft me ook complete rust. Ik ben even in een andere wereld.
Welke talenten heb je nodig om dit te kunnen?
Nou, in elk geval moet je weten hoe je een potlood vasthoudt, ha. Maar serieus, je moet je materiaal kennen. Je moet de anatomie van de mens kennen, perspectieven en schaduwwerking begrijpen. En een verhaal kunnen verzinnen. Ook belangrijk is dat je een stijl kunt vasthouden. Het begin en het eind van een stripboek moeten er natuurlijk wel hetzelfde uitzien…
Maar ik moet eerlijk zijn; ik sta nog onderaan de ladder van de stripwereld hoor.
In strips zit ook veel humor. Ben jij zo grappig?
Ehm… ja! Ik vind humor ontzettend belangrijk. Als tekenaar én in de klas. Als een leerling een fout maakt of niet luistert, zal ik altijd proberen om hem met een kwinkslag aan te spreken. Met humor scoor je punten op het gebied van de relatie. Sommige kinderen gaan altijd in de verdediging als je ze corrigeert, maar tegen humor kunnen ze zich niet wapenen.Ook gebruik ik vaak grappige anekdotes uit het dagelijks leven in mijn onderwijs. Zoals bij schattend rekenen. Dan vertel ik over de dingen die mijn gezin en ik meemaken in de supermarkt.
Teken je vaak in de klas?
Ja, heel vaak. Bijvoorbeeld als we rekenen met liters en deciliters, dan teken ik flessen en maatbekers. Abstracte opdrachten worden met tekeningen veel duidelijker.
Ook bij woordenschat teken ik. Tuurlijk kun je googelen, maar krijg je ook wat je wilt als je op ‘poes’ zoekt?
Ik gebruik het ook met verjaardagen. Als iemand jarig is, mag hij een krabbel zetten. Van die krabbel maak ik een tekening. En ik heb heel lang voor ‘het zonnetje van de dag’ getekend. Kinderen mochten zeggen wat ze wensten en dan tekende ik dat. Sommigen kozen voor Parijs of Messi. Op een gegeven moment werden hun wensen werden zo ingewikkeld, dat ik er uren mee bezig was. Toen ben ik gestopt. Sommige kinderen hebben de tekening ingelijst en nog steeds aan de muur hangen.
Veel scholen gebruiken tekenopdrachten om de tijd te vullen of als beloning voor hard werken. Hoe kijk jij daar tegenaan?
Zo zonde! Tekenen is een vak. Je moet er tijd voor nemen, een goede opdracht verzinnen en ook uitleg geven.
Ik vertel bijvoorbeeld hoe mensen anatomisch in elkaar zitten en laat ze dan elkaar natekenen. Of ik ga buiten zitten en laat ze daar een detail natekenen. Tekenen is vooral anders leren kijken naar de dingen die je dagelijks tegenkomt. Ook heb ik eens een stel knuffels meegenomen, een ‘stilleven’ dat ze mochten natekenen. Doordat iedereen op een andere plek zit, kregen we allemaal verschillende tekeningen. Het gaat om ‘ervaren’. Ik probeer niet alleen een tekenles te geven, maar een ontdekkingsreis te leiden.
Hoe kunnen leerkrachten meer uit de tekenontwikkeling van kinderen halen?
Laat ze hun gum wegleggen. Tekenen doe je nooit fout. Jij tekent in jouw stijl. Tekenen begint met schetsen, lijnen neerzetten die nog niet perfect zijn. Van fouten leer je juist. Dat mag je ook zeggen tegen kinderen. Kun je nog iets anders met die lijn? Of laat hem lekker staan en trek de andere lijnen met fineliner over, dan valt deze niet op. Het is jouw stijl, jouw creativiteit. Laat vrij, durf het los te laten. We moeten kinderen minder remmen. Als kinderen in hun schrift tekenen, geef ik ze bijvoorbeeld nooit op hun donder. Ik vraag alleen: kun je het op een kladblok doen als je die behoefte voelt?
Verdienen stripboeken een plekje in de schoolbieb?
Absoluut! Lezen is lezen. Er zijn kinderen die een onwijze hekel hebben aan boeken en lezen. Dan is dit een heel mooie opstap. De plaatjes bieden ondersteuning. En vergis je niet, ook in stripboeken heb je enorme niveauverschillen. In Amerika staan er stripboeken op de boekenlijst van de middelbare school. Dat zijn goed doortimmerde verhalen.
Asterix en Obelix verdienen bijvoorbeeld een plekje op school, daar zit veel historie in. Of ‘Kuifje en de raket naar de maan’. Dat gaat over de maanlanding. Suske en Wiske zijn ook bruikbaar. Gebruik de ‘Olijke olifant’ eens als introductie op een les over Hannibal.
Heb je een praktische tip om morgen al meer tekenplezier in de klas te brengen?
Denk niet dat je niets kunt. Je hoeft geen striptekenaar te zijn om het vak te geven. Het gaat om jouw enthousiasme. Dat je dat vlammetje kunt aansteken bij de kinderen en hun vertrouwen geeft. Er zijn heel veel tekentutorials op YouTube te vinden als je zelf niet tekenvaardig bent. Zo teken je bijvoorbeeld een hond.
Wat is jouw ambitie?
Heel eerlijk? Ik zou heel graag fulltime striptekenaar worden. Die ambitie heb ik van kleins af aan. Ik zou graag tekenen gericht op het onderwijs: educatieve strips, hulpmiddelen voor scholen en ouders of workshops geven. Maar ja voor de klas staan is ook super, vooral de kinderen zijn geweldig. Ik ben iemand die graag leert. Ik ben net afgestudeerd als gedragsexpert. Daar wil ik ook meer mee. Ik zit vol met ambities, ha!
Wat wil je andere leerkrachten meegeven?
Als je merkt dat het onderwijs zwaar voelt, zorg dan dat je iets vindt waar je positieve energie van krijgt. Dat breng je over op de kinderen.
En excuseer jezelf niet. Zeg niet ‘sorry, ik kan niet tekenen, ik kan niet zingen, ik kan niet….’ Je hoeft als leerkracht niet goed in elk vak te zijn, als je er maar wel enthousiast over bent.
