Als leerlingen het goede antwoord geven is het makkelijk. Ze zien dat ze het goed doen, ze stralen en gaan door. Als het fout is, is het lastiger. Hoe zorg je ervoor dat een kind leert van zijn fouten zonder dat hij aan zichzelf gaat twijfelen?
Na de instructie volgt meestal de verwerking. Kinderen gaan aan de slag met de aangeboden opdracht. Die verwerking kan op verschillende manieren, in het schrift, werkboek of digitaal. Na de verwerking volgt de terugkoppeling naar het kind. Hoe is de opdracht gemaakt? Een simpel goed of fout doet daarbij het leerproces tekort. Sterker nog, de essentie van verwerking ligt misschien nog wel het meeste in die terugkoppeling.
Goede feedback
Zorg altijd voor een goede terugkoppeling. Dit kan op verschillende manieren. Als een kind zelf zijn of haar opdrachten kan evalueren – wat gaat goed en wat zijn mijn aandachtspunten – ontwikkelt het eigenaarschap. En dit draagt bij aan een positief zelfbeeld, het werkt motiverend en kan de leeropbrengsten positief beïnvloeden. Laat het kind dus vooral zelf ontdekken en zijn of haar eigen fouten inzien. Zo neemt het eigenaarschap toe. (Duckworth et al, 2009)
Evalueer de opdracht
Een andere optie is het evalueren van een opdracht. Zo wordt het voor de leerling zichtbaar wat de leerroute en het leerproces is. Ook dit biedt je de mogelijkheid om samen met het kind doelen te stellen. Deze doelen laat je aansluiten bij wat het kind al weet en dus ligt het in de zone van de naaste ontwikkeling. (Vygotski 1987)
Snelle, herkenbare en duidelijke feedback
Hoe je ook verwerkt, het is altijd belangrijk dat een kind weet hoe hij of zij zijn opdracht heeft gemaakt. Niet om te straffen, maar juist om de voortgang te laten zien en te kunnen werken aan (nieuwe) doelen. Het is belangrijk dat deze evaluatie eenduidig, snel en makkelijk interpreteerbaar is. Bij digitale verwerking is het terugkijken veel minder vanzelfsprekend, daarom is het belangrijk dat de feedback snel, herkenbaar en duidelijke is voor ieder kind. Ook hierbij heb je als leerkracht een belangrijke rol. Op basis van de gemaakte opdrachten analyseer je wat de onderwijsbehoefte van elk kind is. Samen met het kind bespreek je hoe je dit vorm gaat geven. Zo weet hij dat het niet fout heeft gedaan, maar maak je duidelijk waar hij mee aan de slag mag.
Als kinderen in de terugkoppeling geen reflectie ervaren op het eigen leerproces kan het zijn dat ze ook het eigenaarschap hierin niet ontwikkelen. De verwerking wordt in dat geval niet meer dan een proef van bekwaamheid met een goed en fout.
Jeugdjournaal bij Malmberg
Zo ook Lotte. Zij kwam met het Jeugdjournaal bij Malmberg op bezoek om aan te geven dat de rode smileys voor haar niet de juiste terugkoppeling op een opdracht zijn. Ze geven haar juist een gevoel van falen. Het ontwikkelen van eigenaarschap door opdrachten zelf te evalueren wordt niet gerealiseerd.
Laat ook jouw klas stemmen!
Naar aanleiding van dit bezoek onderzoekt Malmberg wat volgens kinderen de optimale vorm is van digitale feedback. Ook jouw klas kan kan stemmen via: www.stemopbingel.nl. De uitslag van het onderzoek wordt voorgelegd aan de inhoudsdeskundige van Malmberg, zodat de oplossing ook didactisch verantwoord is.
Meer lezen
Wil je meer lezen over digitale feedback? Lees dan de whitepaper Directe Feedback in digitale leermiddelen.
Hoe vind jij dat kinderen het beste feedback kunnen krijgen? Laat een reactie achter via onderstaand reactieformulier.
