Aan het einde van de reeks over motivatie heb ik een overzicht neergelegd in een beknopt strategisch motivationeel plan. Met de kennis die op uw school aanwezig is en de bijdragen in deze serie, bent u mogelijk in staat dit motivationele plan uit te breiden naar het niveau van uw school.
In dit plan zijn we uitgegaan van de volgende 6 stadia waarin motivatie zich tijdens het leerproces bevindt, te weten:
1 Attitude aan het begin van de leercyclus
2 Behoeften van de leerling aan het begin van de leercyclus
3 Stimulatie van het aan de gang zijnde leerproces
4 De rol van emoties tijdens het leerproces.
5 Het gevoel van competentie aan het einde van het leerproces.
6 De rol van motivatie als bekrachtiger om voort te gaan met het proces van ontwikkeling van de lerende.
| A | Attitude aan het begin van de opleiding en de lessenreeks. | I | Schep een band met de onderwijsinstelling. | 1. | Zorg voor een plezierige leeromgeving, waar aan de fysieke en sociale behoeften van de leerlingen wordt voldaan. |
| Schep een band tussen leraren en leerlingen. | 2. | Geef de leerlingen het gevoel dat ze welkom zijn en dat de school in hen gelooft. | |||
| 3. | Toon dit door inzet te belonen. Voorkom negatieve feedback als inspanning is geleverd. | ||||
| Schep een positief gevoel ten opzichte van de leerstof. | 4. | Toon aan de dat lesstof waardevol is en binnen de mogelijkheden ligt van iedere leerling. |
Lees de artikelen over Klassieke en Operante Conditionering in deze reeks.
| B | Behoeften aan het begin van de opleiding en de lessen. | II | Overtuig u ervan dat de lessen beantwoorden aan de verwachtingen van de leerlingen. | 5. | Gebruik assessment technieken om de behoeften van de leerlingen te peilen. |
| 6. | Zorg ervoor dat er geen zaken in de leeromgeving zijn die nadelig werken op de emoties van de leerlingen. |
Lees de artikelen over Intrinsieke en Extrinsieke Motivatie en over Mijn ideale zelf in deze reeks.
|
C |
Stimulatie tijdens de opleiding en de lessen. | III | Houd de leerlingen bij de les! | 7. | Geef leerlingen uitgebreide mogelijkheid om met de docent en met elkaar te interacteren. |
| 8. | Herinner leerlingen eraan dat ze verantwoordelijk zijn voor hun eigen leerproces. | ||||
| 9. | Biedt variatie in instructiestijlen, lesmaterialen, werkvormen. |
Lees het artikel Hoe motiveer je leerlingen in deze reeks.
| D | Emoties tijdens de opleiding en de lessen. | IV | Emoties, het zelfbeeld en overtuigingen spelen een belangrijke rol in het leerproces. | 10. | Door het zelfvertrouwen van leerlingen te ondersteunen, vergroot de leraar hun kans op succes. |
| 11. | Negatieve emoties kunnen worden geredresseerd door begeleide succes-beleving. |
Lees de artikelen over Emoties, Overtuigingen, Zelfbeeld in deze reeks.
| E | Competentie aan het einde van het leerproces. | V | Bewaak het gevoel van vooruitgang, prestaties, verantwoordelijkheid zodanig dat deze het gevoel van competentie versterkt. | 12. | Geef de leerlingen consequente en constructieve feedback over hun vorderingen. |
| 13. | Pas formatieve evaluatie procedures toe. | ||||
| 14. | Beloon en prijs de leerlingen om hun prestaties. |
Lees de artikelen over Flow bij leerlingen en bij docenten in deze reeks.
| F | Bekrachtiging aan het einde van het leerproces. | VI | Beloon leerlingen met extrinsieke beloningen voor die onderdelen waarvoor geen intrinsieke motivatie mogelijk is gebleken. | 15. | Soms kunnen ook competitieve beloningen worden uitgedeeld, bijvoorbeeld voor de beste drie leerlingen (onderlinge vergelijking). |
Henk Witteman
